Tìn ngưỡng đa thần của người M'nông

Người M’nông là tộc người còn tồn tại niềm tin và tín ngưỡng đa thần.

Tìn ngưỡng đa thần của người M'nông

Họ tin có sự ngự trị của thế lực siêu nhiên chi phối cuộc sống của con người và là yếu tố hình thành những phong tục, tập quán của dân tộc.

Người M'nông và tín ngưỡng đa thần

NHỮNG VỊ THẦN MÀ THEO TÍN NGƯỠNG NGƯỜI M'NÔNG TÔN THỜ

- Thần rừng (Bõ Krõng): Theo một số thầy xem bói thì đây là vị thần cai quản động thực vật trong rừng, cung cấp nguồn lương thực quý

- Thần núi (Yôk Nor): Vị thần này quản lý việc thiên tai bão lũ xảy ra

- Thần đất: Nắm bắt hết mọi việc xảy ra trên mặt đất

- Thần sét: Là vị thần ở trên trời sẽ trừng trị thẳng tay những người làm việc xấu

- Thần vũng nước sâu (Dak Klõng)

- Thần ông bà tổ tiên: Theo TÍN NGƯỠNG của người M’nông họ là những người phù hộ cho gia đinh khi qua đời

- Thần đá bếp: Vị thần này sẽ cai quản gian nhà bếp, là người có trách nhiệm giữ lửa cho gia đình

- Thần ở suối và thác (Tu diăng liăng têh): Vị thần này có nhiệm vụ là giữ nguồn nước cho dân làng

- Thần lúa và hoa màu: Vị thần này sẽ cai quản lúa hoa màu. Cứ vào hàng năm khi vụ thu hoạch sắp đến, những người dân nơi đây sẽ tổ chức làm lễ cúng thần này để cầu mong cho mùa màng của họ bội thu

- Thần Nguăch Ngual: Đây là vị thần quản lý voi trong tín ngưỡng người M’nông, khi đi bắt voi rừng về nuôi hoặc bắn voi rừng thì người dân phải cúng đủ lễ cho thần Nguăch Ngual thì mới được yên ổn

Trong xã hội M’nông, người già, già làng (cua ranh bon) hay nhiều thầy xem tử vi đức độ rất được coi trọng. Chủ làng xem dân bản như con cháu trong nhà, bảo vệ quyền lợi chính đáng của mỗi người dân. Ông là người ngay thẳng không nghiêng về phía nào, khi có kẻ xấu bên ngoài gây hấn làm cho dân bản oan ức, tổn hại thì chủ làng sẵn sàng đứng ra bênh vực, bảo vệ và tổ chức đánh trả hoặc bắt phạt xứng đáng. Mọi thành viên trong cộng đồng đều tuân thủ luật tục (duôih). Những việc tranh chấp, mâu thuẫn giữa các gia đình, dòng tộc, hàng xóm, giữa làng này với làng khác cũng đều giải quyết theo luật tục và người đứng ra phân xử phải công minh, am hiểu phong tục, tập quán và luật tục đứng ra xử phạt, dàn xếp, hòa giải giữa hai bên gọi là bu nuih phat duôih. Người M’nông có tinh thần cộng đồng, tương thân tương ái rất cao. Luật tục qui định các thành viên trong cộng đồng phải giúp đỡ nhau trong sản xuất nương rẫy, làm nhà cửa, chia sẻ trong gian khó, hoạn nạn. Khi tổ chức lễ hội, cúng kiếng thường mời nhau đến ăn uống. Săn được chim, thú lớn, đánh bắt được tôm cá nhiều đều phải phân chia theo bình quân đầu người trong bon để cho bà con, anh em cùng hưởng.

Từ niềm tin, tín ngưỡng đa thần, đồng bào có nhiều hình thức kiêng cữ phức tạp và nhiều nghi lễ, lễ hội cúng bái, ngưỡng vọng thần linh, cầu mong giúp đỡ cho cuộc sống của con người, cộng đồng. Hệ thống nghi lễ, lễ hội của dân tộc M’nông phản ánh rõ thế giới quan sơ khai về thiên nhiên và xã hội. Lễ nghi liên quan đến con người diễn ra theo chu kỳ vòng đời người, từ khi mang thai, sinh ra, lớn lên, trưởng thành, về già cho đến khi từ giã cuộc đời. Lễ hội vòng đời người mang tính nhân văn cao đẹp, đặc biệt là lễ trưởng thành, lễ cưới, lễ chúc phúc, lễ mừng thọ… Trong lễ cưới, hai bên gia đình nam nữ phải tổ chức kể gia phả (ro giao) để tránh trường hợp lấy nhau cận huyết thống. Là cư dân sinh sống chủ yếu bằng nghề canh tác nương rẫy, trồng lúa nên lễ hội nông nghiệp cũng bám theo chu kỳ sinh trưởng của cây lúa rẫy. Những nghi lễ cúng bái, xin phép thần linh trong phát rẫy, tra hạt, gieo trồng, cầu mong cây lúa lên tốt tươi, trổ đòng chắc hạt, trĩu bông cho vụ mùa bội thu. Họ tin rằng nhờ cúng bái nên thần lúa, mẹ lúa phù hộ, chẳng những cho lúa gạo, hoa màu để ăn mà còn mang đến sự bình an, khỏe mạnh cho gia đình.